สภาพภูมิอากาศของจังหวัดแม่ฮ่องสอน
จัดอยู่ในภูมิอากาศเขตร้อนจัด เนื่องจากที่ตั้งของจังหวัด แม่ฮ่องสอน ตั้งอยู่ระหว่างเส้นทรอปิคออฟแคนเซอร์กับเส้นทรอปิคออฟแคปริคอร์น (ละติจูด 23 ½ องศาเหนือ และลองติจูด 23 ½ องศาใต้) หรือถ้าจะจําแนกแบบของคอปเปนแล้ว จังหวัดแม่ฮ่องสอนจะอยู่ในภูมิอากาศแบบ AW หรือภูมิอากาศสะวันนาในเขตร้อน ซึ่งหมายถึง ภูมิอากาศแบบร้อนชื้น มีอุณหภูมิรายเดือนสูงกว่า 18 องศา เซลเซียสและจํานวนฝนรายปีสูงกว่าจํานวนน้ําระเหย และจะมีอากาศแห้งแล้งในฤดูหนาว ระบบฤดูกาลของจังหวัดแม่ฮ่องสอนมีความคล้ายคลึงกับจังหวัดอื่นๆ ในภาคเหนือ โดยจะมีฤดูกาลที่เห็น อย่างชัดเจน 3 ฤดูได้แก่ ฤดูร้อน ฤดูฝน และฤดูหนาว ซึ่งมีความแตกต่างของฤดูกาลอย่างเห็นได้ชัด โดยอากาศ จะอบอ้าวในฤดูร้อนและหนาวจัดในฤดูหนาว มีรายละเอียดดังนี้
ฤดูร้อน เริ่มในช่วงกลางเดือนกุมภาพันธ์ถึง กลางเดือนพฤษภาคม ระยะเวลาประมาณ 3 เดือน เป็นช่วงที่มีท้องฟ้าโปร่งและแสงอาทิตย์เคลื่อนขึ้น ทางซีกโลกเหนือ จะมีความเข้มของแสงมาก ทําให้มี อุณหภูมิสูงมาก อากาศร้อนอบอ้าว โดยเฉพาะเดือน เมษายนมีอากาศร้อนจัด
ฤดูฝน เริ่มในช่วงกลางเดือนพฤษภาคมถึง กลางเดือนตุลาคม ระยะเวลาประมาณ 4-5 เดือน จะ มีฝนตกชุก ส่วนใหญ่เป็นผลมาจากร่องความกด อากาศต่ําที่เลื่อนขึ้นลงตามอิทธิพลจากลมมรสุม ตะวันตกเฉียงใต้ซึ่งจะพัดไอน้ําจากอ่าวไทยและ มหาสมุทรอินเดียไปตกเป็นฝนในบริเวณต่าง ๆ ทําให้ ฝนตกมากระหว่างเดือน พฤษภาคม – ตุลาคม นอกจากนั้น ยังได้รับ อิท ธิพลจากลมพายุจ ร โดยเฉพาะพายุดีเปรสชั่น และพายุไต้ฝุ่น ซึ่งพัดมา จากทิศตะวันออกเฉียงใต้ทําให้ฝนตกต่อเนื่องเป็น เวลานานระหว่างเดือนกรกฎาคม – กันยายน
ฤดูหนาว เริ่มในช่วงกลางเดือนตุลาคมถึงกลางเดือนกุมภาพัน ธ์ อิท ธิพลของลมมรสุม ตะวันออกเฉียงเหนือที่นําเอาอากาศหนาวเย็นและความแห้งแล้งมาจากไซบีเรีย ตอนกลางของทวีปเอเชีย ประเทศจีนและมองโกเลีย ก่อนที่จะเข้ามาทางตอนเหนือของประเทศไทย ทําให้มีอากาศหนาวเย็นและแห้งแล้ง ประมาณ 3.5 – 4 เดือน บริเวณยอดเขาสูงอาจเกิดปรากฎการณ์น้ําค้างแข็งหรือแม่คะนิ้ง
ฤดูแล้ง คือ ช่วงฤดูร้อนและฤดูหนาว ซึ่งมีระยะเวลาติดต่อกันถึง 6 - 7 เดือน ภูมิประเทศของจังหวัด แม่ฮ่องสอนที่ตั้งอยู่ภายในทวีป อยู่ห่างไกลจากทะเล และมีทิวเขาถนนธงชัยและทิวเขาแดนลาวขวางกั้นทั้ง ทางด้านตะวันตกและตะวันออก อากาศไม่สามารถถ่ายเทได้สะดวก ปริมาณฝุ่นละอองในอากาศสะสมสูง ทําให้ เกิดสภาพฟ้าหลัว ทัศนวิสัยไม่ชัดเจน ลักษณะอากาศที่เด่นประการหนึ่งของจังหวัดแม่ฮ่องสอน คือ มีหมอกปกคลุมทั้งปี จนได้รับฉายาว่า “หมอกสามฤดู” สาเหตุเนื่องจากมีสภาพภูมิประเทศเป็นหุบเขาและภูเขา อีกทั้งยังตั้งอยู่ในที่สูงเหนือ ระดับน้ําทะเลปานกลางถึงกว่า 200 เมตร จากสาเหตุนี้ทําให้ตอนกลางวันมีอุณหภูมิสูงมาก เนื่องจากถูกอิทธิพล ของแสงแดดเผา ส่วนในตอนกลางคืนได้รับอิทธิพลของลมภูเขา ทําให้อากาศภายในหุบเขาเย็นลงอย่างรวดเร็ว รูป 11 ตําแหน่งร่องความกดอากาศต่ํา ทิศทางลมมรสุม และทางเดินพายุ